Rok 2022 upłynął pod znakiem twórczości Reymonta i jego arcydzieła „Chłopów”. Powieść „Chłopi” to „najbardziej księżacka książka”, która wyszła spod pióra tak wybitnego pisarza. Na jej podstawie powstały dwie adaptacje filmowe. Premiera powieści miała miejsce 120 lat temu w styczniu 1902 roku na łamach Tygodnika Ilustrowanego. W 1922 roku dzieło sfilmował Eugeniusz Modzelewski. Film niestety nie zachował się do naszych czasów, znany jest tylko z pojedynczych kadrów. Kolejna ekranizacja miała miejsce w 1972 roku, za sprawą Jana Rybkowskiego. Szczególnie to arcydzieło zapisało się na kartach polskiego kina i stało się „najbardziej księżackim filmem” w historii. Od adaptacji filmowych minęło dokładnie 100 i 50 lat. Dodatkowym akcentem była 155. rocznica urodzin Władysława Stanisława Reymonta.
Projekt „CHŁOPI forever” został ogłoszony dokładnie w rocznicę ukazania się pierwszego odcinka powieści w prasie. Zaprezentowane zostało specjalne logo przygotowane przez Jacka Rutkowskiego. Towarzyszyło ono wielu wydarzeniom organizowanym w Łowiczu i regionie, było obecne na specjalnej edycji t-shirtów. W projekcie uczestniczyło kilka instytucji, obok łowickiego PTTK i Koła Przewodników, były to: Łowicki Ośrodek Kultury, Miejska Biblioteka w Łowiczu, firma Folkstar, Muzeum Guzików w Łowiczu oraz Galeria Staroci i Pamiątek Regionalnych w Lipcach Reymontowskich. W ramach wydarzeń m.in. zorganizowane zostały urodziny Władysława Reymonta czy wystawa „Świat Chłopów – Chłopi w świecie” w łowickiej bibliotece, wyjazd organizowany przez ŁOK śladami miejsc, w których kręcono film „Chłopi”, w łowickim Muzeum Guzików na wystawie znalazły się m.in. guziki niektórych z bohaterów filmu. Zbigniew Stań twórca Galerii Staroci i Pamiątek Regionalnych otrzymał Gwiozdę Łowicką. W Galerii prezentowanych jest wiele eksponatów związanych z filmem m.in. plakaty, fotosy, artykuły prasowe i autografy aktorów i statystów z dzieła Rybkowskiego, a ponadto wyeksponowanych jest ponad 220 literackich wydań „Chłopów” z całego świata.
Koło Przewodników przy łowickim PTTK było organizatorem spaceru literacko-filmowego po Łowiczu m.in. śladami miejsc związanych z pisarzem i nagrywania filmu, oraz wyjazdu krajoznawczego po regionie śladami Reymonta i filmu „Chłopi”. Odwiedzono m.in. Pszczonów, Krosnowę, Przyłęk, Jeżów, Lipce Reymontowskie. Był też spacer tzw. „drogą sławy” Władysława Stanisława Reymonta, wizyta w muzeum regionalnym w Lipcach Reymontowskich oraz zwiedzanie wspomnianej wcześniej Galerii Staroci i Pamiątek Regionalnych.
Przewodnicy prowadzili również cykl wykładów w ramach innego projektu „Literackie wędrowanie z Konopnicką i Reymontem”, które to wykłady nawiązywały do twórczości Władysława Reymonta i wpisywały się w działania „CHŁOPI forever”. Spotkania zorganizowano m.in. w szkole podstawowej w Mysłakowie, Zespole Szkół ponadpodstawowych w Łowiczu czy Miejskiej Bibliotece w Łowiczu dla mieszkańców i studentów Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Projekt ten realizowali nasi przewodnicy Katarzyna Tracz, Agnieszka Walczak-Caban, Katarzyna Skierska-Pieta i Zdzisław Kryściak.
Niestety rok ten też miał swoje smutne akcenty. Zmarł Ignacy Gogolewski odtwarzający rolę filmowego Antka, odszedł również Franciszek Pieczka, niezapomniany filmowy proboszcz lipiecki oraz Tadeusz Bartosiewicz, odgrywający dziecięcą rolę Witka – pastucha u Boryny.
Poza projektem, ale wpisując się w ten szczególny rok, ukazała się w grudniu płyta „Chłopi – Wesele Boryny”. Płyta wydana przez Muzykę Zakorzenioną zawiera muzykę łowicką, taką jak grano na weselu w czasach opisanych przez Władysława Reymonta. Dodajmy, że w grudniu 2022 roku odsłonięto dwie tablice przy kościele w Pszczonowie, gdzie ukazane zostały kadry z filmu w przestrzeniami “filmowymi”, czyli miejscami dzisiejszego Pszczonowa, w których film kręcono. Ponadto oczekujemy nowej adaptacji filmowej „Chłopów”, której premiera pierwotnie planowana na 2022 rok została przesunięta na rok następny. CHŁOPI forever.
tekst: ZK, zdjęcia: Koło, NFC, Miejska Biblioteka w Łowiczu, Muzyka Zakorzeniona