Koło Przewodników Terenowych im. Anieli Chmielińskiej w Łowiczu


Historia i działalność

Początki łowickiego przewodnictwa sięgają 1908 r., czasu powstania łowickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Już w 1909 r. w ramach oddziału PTK powstała sekcja wycieczkowa, której członkowie oprowadzali po zabytkach miasta i muzeach przybywających do Łowicza turystów oraz organizowali wyjazdy dla włościan do innych miejscowości. Po zbiorach muzealnych oprowadzali często sami właściciele: Aniela Chmielińska i Władysław Tarczyński. Wielkie znaczenia dla promocji miasta i regionu miało ukazanie się w 1913 r. „łowickiego” zeszytu „Ziemi”. Następnie w 1933 r. ukazał się zeszyt „National Geographic” ukazujący reportaż z „kolorowej chłopskiej stolicy Polski”, a w 1936 r. ponownie łowicki zeszyt „Ziemi” i wiele artykułów w prasie ogólnopolskiej. Rozpoczęło się masowe zainteresowanie regionem łowickim.

Nowy rozdział w dziejach łowickiego przewodnictwa rozpoczął się po II wojnie światowej. W latach 50-tych do miasta przybywa coraz więcej zorganizowanych wycieczek. Zaistniała więc potrzeba zapoznawania ich z atrakcjami turystycznymi regionu. Prekursorami oprowadzania byli łowiczanie – społecznicy: Tadeusz Gumiński, Jan Wegner, Maurycy Klimecki, Helena Dietrichowa, Zygmunt i Zdzisław Pągowscy.

Organizatorem pierwszego oficjalnego kursu był Zarząd PTTK w Łowiczu. Uczestnicy zdawali egzamin przed komisją, w której skład weszli: prof. Bronisław Szwalm, dr Jan Wegner i Maurycy Klimecki. 5 lutego 1962 roku powołano Koło Przewodników przy oddziale PTTK, które działa nieprzerwanie do chwili obecnej.

 Prezesami Zarządu w historii Koła byli: Krystyna Górecka, Krystyna Zabrzewska-Jażdżyk, Eligiusz Pietrucha, Eugeniusz Salamończyk, Stanisław Gospoś, Jadwiga Rolewska, Jacek Rybus i Zdzisław Kryściak.

Przewodnicy oprowadzają przede wszystkim po północnym obszarze woj. łódzkiego oraz niektórych miejscowościach z woj. mazowieckiego m.in. po Arkadii, Nieborowie, Bolimowie, Skierniewicach, Sromowie, Kiernozi, Sochaczewie, Żelazowej Woli, Niepokalanowie oraz Domaniewicach, Pilaszkowie, Chruślinie, Walewicach, Sobocie, Bielawach, Maurzycach, Oporowie, Tumie, Łęczycy.

Przez cały czas podwyższali swoje kwalifikacje, poszerzali swoje uprawnienia na teren województwa łódzkiego, na teren województwa warszawskiego, Wielu przewodników posiada uprawnienia znakarzy, przodowników turystyki pieszej i kolarskiej. Przewodnicy zajmują się nie tylko oprowadzaniem grup turystycznych. Wielu z nich jest członkami innych towarzystw, zajmują się też szeroką działalnością społeczną. Są autorami wielu publikacji i opracowań o charakterze naukowym i popularnym. Angażują się w życiu miasta, są uczestnikami uroczystości państwowych i kościelnych: 3 Maja, św. Victorii, 11 Listopada, Dnia Papieskiego, Europejskich Dni Dziedzictwa, Nocy Muzeów i innych. Członkowie koła uczestniczyli też w konkursach krasomówczych w Golubiu-Dobrzyniu, systematycznie biorą udział w Pielgrzymce na Jasną Górę oraz w innych imprezach przewodnickich organizowanych w kraju. Są inicjatorami powstania klubu kolarskiego „Szprycha” i klubu kajakowego „Tratwa”.

Od kilku lat Koło zainicjowało i nieprzerwanie organizuje kwestę na rzecz ratowania zabytkowych grobów łowickich cmentarzy. Corocznie organizowane są też spacery szlakiem znanych łowiczan po nekropoliach oraz spacery patriotyczno-historyczne. Wprowadzono też nowe rajdy.

Niezmierne ważne dla dziejów Koła jest posiadanie oryginalnej symboliki. Koło posiada własny sztandar oraz własna blachę przewodnicką. Płat sztandaru został wykonany z tradycyjnego pasiaka łowickiego, co jest unikatem na mapie tego typu weksyliów kół przewodnickich w całej Polsce. Blacha podkreśla pierwotne uprawnienia przewodnickie na Powiat Łowicki w połączeniu z herbem miasta i gmerkiem Jana Michałowicza z Urzędowa. Trzecim ważnym symbolem jest tablica ufundowana przy okazji 35-lecia Koła na budynku siedziby PTTK. Łowiccy przewodnicy wyróżniają się też oryginalnymi bluzami polarowymi z herbem miasta Łowicza i logo PTTK. Od 2012 r. koło ma patrona – jest nim Aniela Chmielińska.

Przez ponad 55-letnie dzieje członkowie koła nieprzerwanie propagują działania na rzecz swojej „małej Ojczyzny”, nie tylko oprowadzają wycieczki, lecz przede wszystkim są działaczami społecznymi, propagatorami wielu nowatorskich inicjatyw.